Rycerze z Opola
Nauczanie historii w szkole potrafi skutecznie zniechęcić. Co innego, gdy mamy możliwość obcować z nią na żywo, gdy możemy na własne oczy zobaczyć stroje i obyczaje z epoki, a także być świadkami historycznych wydarzeń. Taką możliwość( STWARZAJA, DAJA ) grupy rekonstrukcyjne, wśród których są także grupy odtwarzające czasy średniowiecza. Jedną z nich jest Opolskie Bractwo Rycerskie, o którego działalności rozmawialiśmy z jego namiestnikiem, Panem Andrzejem Kościukiem.
ONAS – Czym zajmują się bractwa rycerskie?
Andrzej Kościuk – Bractwa zajmują się odtwarzaniem strojów, obyczajów i wszystkiego co było potrzebne do życia w średniowieczu. Bractwa zajmują się różnymi epokami. Można odtwarzać epokę napoleońską, jest też podział na różne okresy średniowiecza. My akurat zajmujemy się okresem od XIII do XV wieku.
Źródło fotografii: http://www.grod.byczyna.pl
Czy bractwa współdziałają ze sobą?
Tak, bardzo często organizujemy turniej rycerski wzorowany na imprezach organizowanych w średniowieczu, w którym uczestniczą inne bractwa. Spotykamy się nie tylko w Polsce, ale także za granicą. W tym roku będziemy trzy razy w Niemczech, raz w Austrii, raz w Chorwacji, w Czechach i być może na Litwie. Jedną z naszych siedzib jest Gród Rycerski koło Byczyny i tam corocznie w pierwszy weekend maja organizujemy międzynarodowy turniej rycerski, na który przyjeżdżają bractwa z 14 krajów.
Na turniejach nie tylko toczymy w walki turniejowe w stylu odtwarzanej epoki, ale także wymieniamy doświadczenia, pokazujemy stroje, pokazujemy jak się wykonuje niektóre rzeczy, bo tego co odtwarzamy, nie można kupić w sklepach. Niektóre z używanych przez nas przedmiotów można zamówić u rzemieślników, ale część z nich musimy wykonać sami. Na przykład można kupić historyczne strzały, ale jedna kosztuje 25 do 30 złotych. Jeżeli się je zrobi samemu, jest większa satysfakcja i są one robione ręcznie.
Źródło fotografii: http://www.grod.byczyna.pl
Czy stroje, w których Państwo występujecie, są także wykonywane przez rzemieślników, podobnie jak zbroje?
Są rzemieślnicy, którzy się w tym wyspecjalizowali i odtwarzają stroje starymi metodami. Nie jest to więc maszynowa produkcja. Niektórzy robią to prawie maszynowo, wykorzystując do produkcji zbroi mnóstwo różnych urządzeń, jednak jest różnica w cenie, bo coś, co zostało wykonane po części maszynowo może kosztować np. 1000 zł, a wykonane ręcznie 8000 zł, ale za to jest bardziej autentyczne, a my na tych turniejach bijemy się naprawdę.
Jakie trzeba spełnić wymagania, żeby zostać członkiem bractwa?
Trzeba dotrzeć do bractwa, złożyć deklarację i wtedy zaczyna się okres próby. W różnych bractwach ma on różną długość, a u nas trwa 6 miesięcy i podczas tych miesięcy jeden z członków bractwa prowadzi takiego adepta, który musi się zapoznać z historią bractwa, zapoznać się z zasadami obowiązującymi w bractwie i nabyć podstawowy strój. Oczywiście otrzymuje od nas wskazówki, a czasami także materiał. Po tym okresie próbnym decyzją rady rycerskiej zostaje pełnoprawnym członkiem bractwa.
Źródło fotografii: http://www.grod.byczyna.pl
Czy oprócz tego prowadzicie Państwo jakąś działalność społeczną na rzecz swojego miasta i społeczności lokalnej?
Bardzo często robimy pokazy dla szkół i przedszkoli. W kwietniu organizujemy Święto Wojciechowe na Rynku Głównym w Opolu, które trwa dwa dni. Organizowaliśmy je również w zeszłym roku. Trzy lata temu obchodziliśmy 800-lecie Opola i z tej okazji zorganizowaliśmy duży międzynarodowy turniej rycerski na kilkanaście tysięcy osób.
Z jakich źródeł finansujecie Państwo swoją działalność?
W różny sposób pozyskujemy środki na swoją działalność. Środki na naszą działalność statutową raczej wypracowujemy sami na takiej zasadzie, że gdy ktoś chce mieć rycerzy z pokazem na swojej imprezie, np. na weselu, to dostajemy za to jakieś pieniądze. Jednak jako stowarzyszenie nie możemy tego przeznaczać na wypłaty, więc my na tym nie zarabiamy, lecz te pieniądze przeznaczamy na sprzęt i organizację pokazów. Często też organizujemy różne imprezy wspólnie z miastem, więc wtedy dostajemy od miasta jakieś fundusze, ale jesteśmy zobowiązani się do tego dołożyć. Nasz wkład wynosi 10-20 %. Na przykład w zeszłym roku organizowaliśmy po raz trzeci kolonie polsko-czeskie dla dzieci z gorzej sytuowanych rodzin. Kolonie są finansowane po części z funduszy naszego bractwa, a po części z funduszy europejskich. Opiekunami dzieci na tych koloniach są członkowie bractwa i wynajęci wychowawcy, ponieważ opiekunowie muszą spełniać odpowiednie wymogi, a nie wszyscy członkowie bractwa mają odpowiednie kwalifikacje.
Źródło fotografii: http://www.grod.byczyna.pl
Średniowieczni rycerze mieli swój kodeks honorowy. Czy w bractwie też obowiązują podobne zasady?
W bractwie obowiązuje statut i kodeks rycerski. Jeżeli ktoś jest ponad 5 lat członkiem bractwa, zasłużył się i zdobył opinię polecającą od dowódców innych bractw, może zostać pasowany na rycerza. Uroczystość pasowania odbywa się w kościele podczas mszy świętej. Rycerz składa przysięgę, której złamanie skutkuje wykluczeniem z bractwa. Jak do tej pory niebyło takiego przypadku, byśmy kogoś z rycerzy musieli wykluczyć z naszych szeregów, ale w przypadku członków to się zdarzało, gdy ktoś zachował się niewłaściwie.
Źródło fotografii: http://www.grod.byczyna.pl
***
Więcej o działalności Opolskiego Bractwa Rycerskiego można się dowiedzieć na stronach:
Ośrodek "Instytut Konfucjusza w Krakowie"
Fundacja Scolar
