Ekologia to dziedzina biologii zajmująca się badaniem zależności pomiędzy organizmami, a otaczającym je środowiskiem. Stowarzyszenie „EKOSKOP” poprzez innowacyjny ekologiczny teatr uczy jak segregować śmieci, czyli dbać o naszą planetę. A więcej o tym, jakie jeszcze projekty podejmuje to ekologiczne stowarzyszenie, opowiada Mirosław Ruszała.

ONAS - W jaki sposób rozpowszechniacie Państwo wiedzę ekologiczną?

Mirosław Ruszała - W stowarzyszeniu „EKOSKOP” stawiamy przede wszystkim na zajęcia interaktywne, które organizowane są głównie dla dzieci i młodzieży. Atrakcyjna forma ma zapewnić trwalsze przyswojenie przedstawianej im wiedzy z zakresu ekologii. Oprócz warsztatów, ćwiczeń czy gier i zabaw dla młodszych uczestników, pojawiają się także formy wykładowe przekazywania wiedzy dla osób dorosłych. Dość mocno rozbudowane mamy warsztaty z mikroskopowaniem za pomocą mikroskopów tradycyjnych czy stereoskopowych. Mają one na celu nauczyć młodzież jak przygotować preparat w prawidłowy sposób tak, aby jego zawartość widoczna była pod mikroskopem. Dzieci dodatkowo zachęcone są możliwością samodzielnego zbierania materiału do późniejszego badania. W 2006 roku w stowarzyszeniu napisany został elementarz odpadowy "Abecadło śmieciadło", w którym każdej literze alfabetu przyporządkowany jest ekologiczny problem dotyczący odpadów. Z każdą literą, a tym samym zagadnieniem, której ma się nauczyć dziecko, wiąże się łatwy do zapamiętania wierszyk, który przybliża procesy związane z ekologią. Bywało że dzieci, które nauczyły się wierszyków, tworzyły samodzielne przedstawienia na temat ekologii lub tematyczne odpadowe filmiki. Organizujemy także teatrzyki ekologiczne. Do szkół lub przedszkoli przyjeżdża trener (Kasia – Prezes Stowarzyszenia) i tworzy teatrzyk o jakimś ekologicznym problemie np. o paleniu śmieci i zagrożeniu smogowym. Spektakl jest interaktywny i dzieci same kreują rozwój wydarzeń oraz ich zakończenie.

Źródło fotografii: Stowarzyszenie „EKOSKOP”

Koncepcja teatrzyków została wymyślona przez Państwa, czy została zapożyczona?

M. R. - Można powiedzieć, że jesteśmy pionierami teatru ekologicznego, ponieważ nigdy wcześniej nie miałem do czynienia z taką formą edukacji ekologicznej. Jednak prawdopodobnie nie tylko my stosujemy taką metodę. Jeżeli chodzi o "Abecadło śmieciadło" to sądzę, że jest ono pierwsze na świecie i nikt przed nami czegoś takiego nie stworzył. Kolejnym oryginalnym pomysłem, jaki realizujemy są eko-olimpiady. Rozgrywki zręcznościowo-sportowe organizowane są przy okazji przybliżania tematów recyclingowo-odpadowych. Cała olimpiada rozgrywana jest w 10-20 dyscyplinach, do których należą m.in.: przenoszenie butelek PET, sprzątanie po swoim psie, podrzucanie i łapanie baterii, wyścig ze szklanymi butelkami, budowanie wieży z kartonów. W ramach eko-olimpiad organizujemy w poszczególnych konkurencjach mistrzostwa szkoły, gminy czy (z przymrużeniem oka) Polski.

Źródło fotografii: Stowarzyszenie „EKOSKOP”

Ile osób zaangażowanych jest w takie ekologiczne działania?

M. R. - Działanie stowarzyszenia w obecnej chwili opiera się głównie o 6 osób. Do tego dochodzi kilkunastu wolontariuszy, a przy okazji organizacji wydarzeń jest to kilkadziesiąt osób. Współpracujemy także w zakresie organizacyjnym ze szkołami, z których angażujemy uczniów w celu realizacji poszczególnych działań. Przy takiej okazji wybrani uczniowie staja się trenerami i przekazują uczestnikom informacje dotyczące segregacji odpadów, zanieczyszczenia środowiska czy braku wody w niektórych regionach świata. Organizujemy też plenerowe warsztaty przyrodnicze mające na celu przybliżenie problemów postępującej utraty bioróżnorodności. Uczestnicy wcielają się w rolę tropicieli-obserwatorów i według specjalnych kluczy poznają rośliny i zwierzęta napotkane w czasie wycieczki. Przybliżana jest im rola, jaką pełnia poszczególne organizmy w danym ekosystemie. Warsztaty są ofertą programową dla szkół, w formie odpłatnej ale ze względu na profesjonalizm organizacyjny i trenerski warte są zaangażowania. Od 11 lat ze swoimi stoiskami ekologicznymi uczestniczymy w rzeszowskich piknikach nauki, a od 2 lat współorganizujemy je we współpracy z Uniwersytetem Rzeszowskim i Stowarzyszeniem Explores.

O, a czy może Pan opowiedzieć o tych wspólnych projektach realizowanych z rzeszowskimi uczelniami?

M. R. - Od dawna współpracujemy z Politechniką Rzeszowską i Uniwersytetem Rzeszowskim. Głównie z kołami naukowymi, które dostarczają nam wolontariuszy zaangażowanych w działania proekologiczne. Wielokrotnie otrzymywaliśmy od nich pomoc w organizowanych przez nas wydarzeniach. Teraz bierzemy udział w projekcie "Uniwersytet Rzeszowski dla Młodych Odkrywców". Zajęcia w ramach projektu są interaktywne, prowadzone w małych grupach. Mają one miejsce albo w salach Uniwersyteckich, albo w plenerze. W każdej grupie jest 12 uczniów i jeden opiekun. Każdy wyposażony jest w sprzęt do własnego użytku np. mikroskop. Uczestnicy sami wykonują obserwacje przyrodnicze czy doświadczenia chemiczno- fizyczno- matematyczne. Małe grupy są bardzo efektywne.

Źródło fotografii: Stowarzyszenie „EKOSKOP”

Czy liczba projektów, które Państwo robicie, przyczynia się do zmian w podejściu szczególnie młodych ludzi do ekologii?

M. R. – W mojej opinii TAK. Oddziaływanie zwiększała współpraca z mediami. Filmy telewizyjne i audycje radiowe, które robiliśmy, emitowane były w lokalnej telewizji i radio i to przyczyniło się znacząco do zwiększenia statystyk osób pośrednio uczestniczących w naszych projektach. Oprócz tego docieramy bezpośrednio do tysięcy dzieci. Wiadomo, że od razu nikt się nie zmieni. Mamy jednak przekonanie, że do wielu trafiamy z naszymi informacjami i w efekcie przyczyniamy się do ogólnej poprawy świadomości ekologicznej dzieci, młodzieży i dorosłych. Mamy nadzieję, że nasze działania wpłyną na przyszłe proekologiczne postawy i decyzje tych osób.

Źródło fotografii: Stowarzyszenie „EKOSKOP”

Więcej o działalności Stowarzyszenia „EKOSKOP” można się dowiedzieć na stronach:

http://www.ekoskop.rzeszow.pl/

https://www.facebook.com/stowarzyszenieekoskop/