Mimo upływu ponad 70 lat od zakończenia II wojny światowej kwestia strat i odszkodowań wojennych wciąż wywołuje wielkie emocje. Historycy próbują oszacować straty ludzkie i materialne Polski, politycy i prawnicy zaś zastanawiają się, czy kwestia roszczeń jest nadal otwarta.

          Mało osób wie, że straty wojenne spowodowane przez Niemców zostały bardzo dokładnie wyliczone już 70 lat temu i zawarte w opracowaniu przygotowanym przez Biuro Odszkodowań Wojennych przy Prezydium Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej w styczniu 1947 roku: Sprawozdanie w przedmiocie strat i szkód wojennych Polski w latach 1939-1945.

          Opracowanie to w Polsce jest prawie nieznane, chociaż dane w nim zawarte powinny być istotnym argumentem w sporach o prawdę historyczną. Wersje elektroniczne tego raportu w językach polskim, angielskim i niemieckim można znaleźć na stronie Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie.

          Niedawno Sprawozdanie to zostało również wydane w wersji papierowej z bardzo interesującym  komentarzem profesora prawa dr. hab. Krzysztofa Miszczaka. Całość publikacji może być bardzo przydatna przy formułowaniu polskiego stanowiska negocjacyjnego dotyczącego odszkodowań od strony niemieckiej. (anabaza.pl)

Za profesorem Miszczakiem warto przytoczyć najważniesze dane o ogromie polskich strat podczas drugiej wojny światowej:

·       Podczas okupacji niemieckiej przedwojennego terytorium państwa polskiego życie straciło 6028 tys. Polaków i obywateli polskich, w tym 644 tys. wskutek bezpośrednich działań wojennych.

·       Polska straciła 220 mieszkańców na każdy tysiąc. W porównaniu: USA—2,9, Belgia—7, W. Brytania—8, Francja 15, Holandia—22, ZSRR—116.

·       Spośród przeszło 200 tys. dzieci odebranych rodzicom w celach germanizacyjnych po wojnie powróciło do kraju 10—15%.

·       Trwałym kalectwem dotkniętych zostało 590 tys. osób, a na gruźlicę zachorowało 1140 tys. osób.

·       Do prac niewolniczych wywieziono ogółem 2460 tys. osób, wysiedlono łącznie 2478 tys. obywateli polskich. 

·       Straty majątku narodowego przekroczyły 38% stanu z 1939 r. 

·       W gruzach legło wiele miast. Zniszczonych zostało 162 190 budynków mieszkalnych i 353 876 zagród wiejskich, 14 000 fabryk i zespołów fabrycznych, 199 751 sklepów, 84 436 warsztatów rzemieślniczych.

·       W Warszawie straty substancji miasta wynosiły 84%, przy czym w przemyśle 90%, zabudowie mieszkalnej 72% oraz w kulturze i zabytkach 90%. Straty ludności Warszawy wyniosły ok. 700 tys., co przekracza łącznie straty ludności W. Brytanii i USA w drugiej wojnie światowej.

·       Niemcy zniszczyli i zrabowali 43% dorobku kulturowego Polski. Polskie biblioteki straciły ok. 66% zbiorów. 

·       Ponadto trzeba uwzględnić ok. 2,4 mln Polaków, którzy zostali wywiezieni na roboty przymusowe do Niemiec lub innych krajów okupowanych i byli w obozach pracy, ok. 2,5 mln Polaków, którzy zostali wysiedleni i przeszli różnego typu obozy wysiedleńcze i przejściowe oraz wiele milionów Polaków dotkniętych kalectwem fizycznym i psychicznym oraz różnymi chorobami zakaźnymi.

·       Potencjał polskiej pracy przymusowej dla Trzeciej Rzeszy szacuje się na 32 600 tys. lat roboczych.

·       Straty w wyniku terroru okupacyjnego wyniosły 89,3% wszystkich strat ludzkich w okresie drugiej wojny światowej (patrz Sprawozdanie).

·       Tych przerażających, apokaliptycznych faktów nie da się „wyrównać” przez „terytorialno-gospodarczy zysk” przesunięcia granic powojennego państwa polskiego kosztem strat terytorialnych państwa niemieckiego, jak to Niemcy starają się przedstawić międzynarodowej opinii publicznej.

Takich ofiar nie poniosło żadne państwo. O tym musimy wszyscy pamiętać, to jesteśmy winni ofiarom i ich rodzinom.

 „Zniszczenie cudzego mienia dokonane z premedytacją i planowo jest złem oczywistym, niewątpliwym, niedającym się kwestionować. A właśnie takie zło zostało przez Niemców wyrządzone. Polska została planowo i z premedytacją zniszczona ogniem i dynamitem. Zniszczenie zostało przeprowadzone z całą świadomością, rozmysłem, przygotowaniem, systemem, metodą. Nie było przypadkiem, chwilowym impulsem, szałem wojennym”.

Władysław Tatarkiewicz Etyczne podstawy rewindykacji i odszkodowań, 1945 r.