Październik jest miesiącem budowania świadomości o zespole Downa. Został ustanowiony w latach 80 XX wieku w USA, by przybliżać społeczeństwu problemy związane z tą wadą, budzić w ludziach empatię oraz otwierać ich na akceptowanie odmienności. Można zadać pytanie co i jak zmieniło się przez te lata w postrzeganiu ludzi z dodatkowym chromosomem. 

Odpowiedzią jest na pewno fakt, że niektóre państwa Europy - jak Islandia czy Dania - eliminują obecnie niemal wszystkie dzieci, u których w badaniach prenatalnych wykryto tę wadę. W 2017 roku z badanych kobiet na Islandii (w całym kraju ok. 85 % ciężarnych) które decydowały się na testy, w przypadku stwierdzenia zespołu Downa wszystkie wybierały aborcję. W tym kraju aborcja jest legalna „na żądanie” do 16. tygodnia ciąży. Później usunięcie ciąży jest możliwe już tylko w przypadku stwierdzenia ciężkiej choroby czy upośledzenia, np. właśnie zespołu Downa. Dzisiaj mówi się, że od kilku lat na Islandii  nie urodziło się żadne dziecko z Zespołem Downa, to znaczy, że 100 proc. dzieci, u których zdiagnozowano zespół Downa jest abortowanych. W Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii abortowanych jest ok. 90 proc. dzieci, u których został zdiagnozowany ten zespół. Dania w 2004 roku wprowadziła ogólnokrajowe bezpłatne przesiewowe badania prenatalne w kierunku wykrycia zespołu Downa, i od tego momentu co roku spada liczba urodzeń osób z tą wadą, w 2019 roku urodziło się ich tylko 18. Krajowa Rada Zdrowia podała że 95 proc. kobiet w ciąży, u których wykryto nieprawidłowości chromosomalne, decyduje się na aborcję.

Źródło grafiki: https://www.facebook.com/psozc/

„Pamiętajmy, że do momentu kiedy w Polsce zmieniło się prawo (w tę dobrą stronę), dzieci z zespołem Downa stanowiły prawie 35 procent dzieci, które były poddawane każdego roku w polskich szpitalach aborcjom eugenicznym. To, że ich życie jest teraz prawnie chronione, jest wielkim krokiem cywilizacyjnym i wielką sprawiedliwością, która musiała się wydarzyć, ale to nie wystarczy. Jeśli chcemy, aby te dzieci były w naszym społeczeństwie nie tylko tolerowane, ale akceptowane i przyjmowane z największą miłością takimi, jakimi są naprawdę – my potrzebujemy ciągle się edukować i formować serce w kierunku pokochania każdego człowieka” – akcentowała Magdalena Guziak-Nowak, sekretarz zarządu, dyrektor ds. edukacji Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka.

W większości przypadków rodzice decydują się na usunięcie dziecka z Zespołem Downa z powodu przewidywanego obniżenia się komfortu życia rodziny - osoba z takim upośledzeniem oznacza kłopoty, utrudnienia, wręcz złe życie dla pozostałych jej członków. Jednak jak informują etycy, na podstawie dostępnych obecnie badań prenatalnych nie można określić stopnia upośledzenia, a ten może być bardzo zróżnicowany u osób z Zespołem Downa - od głębokiego, kiedy osoba będzie wymagała stałej opieki, aż do lekkiego, pozwalającego na ukończenie różnych poziomów edukacji, a nawet prowadzenie normalnego społecznego życia, włącznie z samodzielnością i stworzeniem własnej rodziny. Istnieje również pewien procent  badań z błędem, gdzie pomimo wyników testu wskazujących na dodatkowy chromosom, dziecko rodzi się zupełnie zdrowe.

Jednak na przykład duńska służba zdrowia wręcz namawia do usuwania dzieci z tą wadą genetyczną. W jednym z głośnych dokumentów CBS z roku 2016 pracownik szpitala w Reykjaviku twierdził, że zabijając dziecko z zespołem Downa „rodzice kończą potencjalne życie, które mogło doprowadzić do wielu komplikacji. Unikają cierpienia dziecka i całej rodziny. I tak powinno się na to patrzeć, a nie jak na morderstwo – to takie czarno-białe. A życie jest przecież szare”. Tymczasem we Francji w tym samym roku Rada Stanu, najwyższy sąd administracyjny zakazała emisji na Youtubie filmiku  „Droga przyszła mamo”, w którym dzieci i młodzież z zespołem Downa zwracały się do ciężarnych kobiet z prośbą, żeby się ich nie bały, pokazując swoje możliwości i osiągnięcia – zapewniając je, że one także mogą być szczęśliwe. Rada uznała, że film „zaniepokoi sumienie kobiet, które zgodnie z prawem podjęły inne decyzje odnośnie do swojego życia osobistego”.

Źródło grafiki: https://www.facebook.com/psozc/

Bardzo często jako argument za usuwaniem dzieci z zespołem Downa przedstawia się niską jakość życia osób dotkniętych tą wadą, ich cierpienie. Tymczasem badania przeprowadzone przez NBC News wykazały, że 99% osób z zespołem Downa jest zadowolonych ze swojego życia, 97% lubi siebie, a 96% osób podoba się, jak wyglądają.

Dzisiaj wciąż, a nawet bardziej niż kiedyś, konieczne jest przypominanie o tym, że każde życie jest cenne. Rozwój cywilizacji zapewniając wygodniejsze życie, buduje złudne przeświadczenie, że eliminując z naszego życia osoby słabe i chore ułatwimy sobie funkcjonowanie, poprawimy nasze samopoczucie. Tymczasem w ten sposób pozbawiamy się możliwości okazywania miłości, ograniczymy nasze człowieczeństwo do prostej, niewymagającej głębszej refleksji i poziomu przeżywania wegetacji. 

Dlatego w tym miesiącu wiele organizacji zajmujących się pomocą osobom z niepełnosprawnościami, oraz prolife namawia do zweryfikowania swoich postaw, nastawień, do zatrzymania się i zadania sobie pytania o sens i cel naszego życia. 

“Czasami wpadamy w retorykę, że warto urodzić dziecko z zespołem Downa, bo ono się tak pięknie śmieje, bo jest bezinteresowne i potrafi kochać. To wszystko jest prawdą, ale nie jest dobrym uzasadnieniem. Dziecko będące prawdopodobnie nosicielem dodatkowego chromosomu może się urodzić, dlatego że jest i ma prawo do życia i rozwoju. Jest to fundamentalne prawo, które przysługuje mu od poczęcia, od pierwszych chwil życia Każde życie jest tak samo cenne i ważne".- powiedziała Magdalena Guziak-Nowak, sekretarz zarządu, dyrektor ds. edukacji Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka, w rozmowie z Telewizją Trwam.

Jest to też na pewno dobry moment na zastanowienie się i rozmowę o tym czy i jak państwo wspiera osoby niepełnosprawne i jakie tworzy im warunki do życia.

Więcej o działalności Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka można się dowiedzieć na stronach:

Strona startowa - Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka (pro-life.pl)

Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka | Facebook

(26) Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka - YouTube