8 września 2022 r. odbyły się ósme obrady Kapituły Nagrody RPO im. dr. Macieja Lisa. W jej gronie znaleźli się: Rzecznik Praw Obywatelskich, przedstawiciel Rodziny Macieja Lisa, Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, Prezydent Miasta Wrocławia, Biskup Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz dotychczasowi laureaci Nagrody.

Tegorocznym laureatem nagrody został Krzysztof Kurowski - przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami. Ukończył prawo, a w swojej działalności - naukowo, zawodowo i społecznie zabiega o realizację praw osób z niepełnosprawnościami,  ze szczególnym uwzględnieniem deinstytucjonalizacji, czyli procesu wspierania osób z niepełnosprawnościami poza dużymi placówkami z wykorzystaniem istniejących sieci społecznych. Jest ekspertem wielu podmiotów w zakresie sytuacji osób z niepełnosprawnościami, autorem publikacji naukowych oraz analiz na ten temat, w tym monografii „Wolności i prawa człowieka i obywatela z perspektywy osób z niepełnosprawnościami” - pierwszej w polskiej doktrynie pozycji poświęconej kompleksowo temu zagadnieniu. Jako osoba z niepełnosprawnością, wiele lat działająca w  organizacjach pozarządowych, wyznacza kierunki dla innych, a jego przykład jest motywacją do działań na rzecz wysokiej jakości życia każdej osoby z niepełnosprawnością w jej przestrzeni społecznej. W ostatnim czasie dr Krzysztof Kurowski szeroko wspiera działania Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną na rzecz zastąpienia ubezwłasnowolnienia systemem wspieranego podejmowania decyzji. Portal niepelnosprawni.pl napisał o laureacie - “doświadczane przez niego trudności dla wielu osób stanowiłyby barierę nie do pokonania. Dla dr. Kurowskiego, przyjmującego z godnością tę sytuację, to sposób monitoringu dostępności rozwiązań dla osób z niepełnosprawnościami i szansa na upowszechnianie rozwiązań równościowych.” 

W swojej rozprawie doktorskiej z 2012 r. jako pierwszy w Polsce dr Kurowski podjął temat wolności i praw człowieka mieszkańców domów pomocy społecznej. Wnioski z jego badań zainspirowały wiele organizacji do zintensyfikowania działań na rzecz deinstytucjonalizacji, w tym zostały zaprezentowane Komitetowi ONZ ds. praw osób z niepełnosprawnościami. 

Wizja nowych rozwiązań na rzecz osób z niepełnosprawnościami dr. Kurowskiego znalazła odzwierciedlenie w opracowaniu „Nowego Systemu Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami – Za Niezależnym Życiem”, którego był pomysłodawcą i kluczowym współautorem. 

Dr Kurowski uczestniczył w pracach nad projektem ustawy o orzekaniu o niepełnosprawności, rozwiązaniami w zakresie wspieranego podejmowania decyzji, a obecnie uczestniczy w pracach nad projektem ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami.

Był zatrudniony w Biurze RPO od 2012 do 2021 r. (2012-2014 - w Zespole Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego, a potem w Zespole ds. Równego Traktowania).

Źródło grafiki: https://pfon.org/aktualnosci/przewodniczacy-pfon-dr-krzysztof-kurowski-spotkal-sie-z-rzecznikiem-praw-obywatelskich-dr-hab-marcinem-wiackiem/

W poprzednich latach laureatami Nagrody Rzecznika Praw Obywatelskich im. doktora Macieja Lisa zostali: Sławomir Piechota (2015), Lidia Lempart (2016), prof. Marek Wysocki (2017), Piotr Pawłowski (pośmiertnie) i Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji i Fundacja Integracja (2018) Adam Komar (2019), Hanna Pasterny oraz Monika Zima-Parjaszewska (2021). W 2020 r. Kapituła przyznała także Nagrodę Specjalną, którą uhonorowała śp. Bartłomieja Skrzyńskiego. 

Nagroda ustanowiona została z inicjatywy Rzecznika Praw Obywatelskich dla upamiętnienia zmarłego w 2015 roku pełnomocnika terenowego RPO we Wrocławiu, dr. Macieja Lisa, który wspierał stowarzyszenia i organizacje społeczne powołane z myślą o osobach z niepełnosprawnościami i ubogich.  

Kandydatów do nagrody mogą zgłaszać organizacje społeczne i uczelnie wyższe. Przyznaje się ją obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej, obywatelom państw obcych lub instytucjom mającym siedzibę na terytorium RP lub za granicą. Nagroda ma charakter pieniężny i wynosi 10 tys. złotych brutto, a jej fundatorem jest Rzecznik Praw Obywatelskich. 

Wyróżnienie zostanie wręczone przez Rzecznika Praw Obywatelskich w obecności członków kapituły we Wrocławiu w dniu 16 listopada 2022 r., tj. w rocznicę urodzin doktora Macieja Lisa. 

Maciej Lis, doktor nauk prawnych, był Pełnomocnikiem Terenowym RPO we Wrocławiu w latach 2004 - 2015.Działał na rzecz powołania domów opieki oraz stacji socjalnych i wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego dla potrzebujących. Współtworzył Centrum Kształcenia i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych we Wrocławiu – obecnie Ewangelickie Centrum Diakonii. Był Fundatorem Fundacji Św. Jadwigi Partnerstwa Międzynarodowego Wrocław-Dortmund, członkiem Rady Diakonii w RP, członkiem Rady Programowej Stowarzyszenia Inicjatyw Obywatelskich, Rady Działalności Pożytku Publicznego III kadencji. Był także współorganizatorem Ośrodka Inicjatyw Obywatelskich we Wrocławiu i Dzielnicy Wzajemnego Szacunku Czterech Wyznań.